بهره‌بگیری از سامانه‌ی آب‌رسانی سنتی با مدیریت ساخت متناسب با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی : آب‌رسانی سنتی استان یزد)

نویسندگان

1 دانشگاه صنعتی مالک اشتر

2 ریاست سازمان پدافند غیرعامل

3 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر

چکیده

با توجه به اینکه استان‌های کویری در طول تاریخ با مشکلات کمبود و یا حتی نبود آب مواجه بوده‌اند ازاین‌رو آب در این مناطق از ارزش دوچندانی برخوردار است. تاریخ آب‌رسانی در استان کویری یزد، حاکی از سختی‌های فراوانی است که مردمان این استان در طول تاریخ برای تأمین آب تجربه کرده‌اند. پیشینیان استان یزد با مدیریت آب‌های رودخانه‌های فصلی، چشمه‌ها، آب‌های زیرزمینی و آب‌های جمع‌آوری‌شده از نزولات جوی، آب موردنیاز مصارف کشاورزی و شرب شهروندان را با ایجاد سازه‌های سنتی تأمین می‌نمودند. با مرسوم شدن سامانه‌ی مدرن آب‌رسانی سازه‌های تاریخی آبی که فرآیند آب‌رسانی را در استان تشکیل می‌دادند از بهره‌برداری خارج‌شده‌اند. ازآنجایی‌که بخش قابل‌توجهی از این سازه‌ها همچنان قابلیت بهره‌برداری دارند. در همین راستا این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با اتکا به برداشت‌های صورت گرفته از بازدیدهای میدانی و مصاحبه‌هایی که با صاحب‌نظران بومی استان یزد انجام‌شده است. در این مقاله ضمن پرداختن به ضعف‌های ناشی از مدرن شدن سامانه‌های آب‌رسانی به‌ضرورت آب‌رسانی سنتی پرداخته شده است با توجه به پژوهش انجام شده استفاده از ظرفیت‌های سازه‌های سنتی موجود در سطح استان را به منظور مدیریت ساخت سامانه‌های آب‌رسانی ضرورتی متناسب با اهداف پدافند غیرعامل به‌حساب می‌آید. ازجمله راه‌کارهای کاربردی و عملیاتی که می‌توان برای مطالعات پدافند غیرعامل سامانه‌ی آب‌رسانی، استان یزد متصور شد، استفاده از ظرفیت سازه‌های سنتی است که در سطح شهر موجود هستند. به همین منظور مقاله پیش رو بهره‌گیری از سامانه سنتی آب‌رسانی را در آب‌رسانی مدرن شهری ضرورتی متناسب با مبانی و اصول پدافند غیرعامل دانسته و موردبررسی قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The utilization of a traditional water supply system with construction management in accordance with the passive defense approach (Case study: Traditional water supply in Yazd province)

نویسندگان [English]

  • Hassan Piri 1
  • Gholamreza Jalalai 2
  • Mohammad Ali Nekooie 3
1 mut
2 mut
3 Assist. Prof. at Malek Ashtar University of Technology
چکیده [English]

با توجه به اینکه استان‌های کویری در طول تاریخ با مشکلات کمبود و یا حتی نبود آب مواجه بوده‌اند ازاین‌رو آب در این مناطق از ارزش دوچندانی برخوردار است. تاریخ آب‌رسانی در استان کویری یزد، حاکی از سختی‌های فراوانی است که مردمان این استان در طول تاریخ برای تأمین آب تجربه کرده‌اند. پیشینیان استان یزد با مدیریت آب‌های رودخانه‌های فصلی، چشمه‌ها، آب‌های زیرزمینی و آب‌های جمع‌آوری‌شده از نزولات جوی، آب موردنیاز مصارف کشاورزی و شرب شهروندان را با ایجاد سازه‌های سنتی تأمین می‌نمودند. با مرسوم شدن سامانه‌ی مدرن آب‌رسانی سازه‌های تاریخی آبی که فرآیند آب‌رسانی را در استان تشکیل می‌دادند از بهره‌برداری خارج‌شده‌اند. ازآنجایی‌که بخش قابل‌توجهی از این سازه‌ها همچنان قابلیت بهره‌برداری دارند. در همین راستا این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با اتکا به برداشت‌های صورت گرفته از بازدیدهای میدانی و مصاحبه‌هایی که با صاحب‌نظران بومی استان یزد انجام‌شده است. در این مقاله ضمن پرداختن به ضعف‌های ناشی از مدرن شدن سامانه‌های آب‌رسانی به‌ضرورت آب‌رسانی سنتی پرداخته شده است با توجه به پژوهش انجام شده استفاده از ظرفیت‌های سازه‌های سنتی موجود در سطح استان را به منظور مدیریت ساخت سامانه‌های آب‌رسانی ضرورتی متناسب با اهداف پدافند غیرعامل به‌حساب می‌آید. ازجمله راه‌کارهای کاربردی و عملیاتی که می‌توان برای مطالعات پدافند غیرعامل سامانه‌ی آب‌رسانی، استان یزد متصور شد، استفاده از ظرفیت سازه‌های سنتی است که در سطح شهر موجود هستند. به همین منظور مقاله پیش رو بهره‌گیری از سامانه سنتی آب‌رسانی را در آب‌رسانی مدرن شهری ضرورتی متناسب با مبانی و اصول پدافند غیرعامل دانسته و موردبررسی قرار داده است

کلیدواژه‌ها [English]

  • Traditional water supply
  • modern water supply
  • passive defense